„Już po pierwszych 3 miesiącach wspólnej pracy, stwierdziliśmy, że to była bardzo dobra decyzja biznesowa! Mindgram zapewnia szeroką pomoc związaną z Mental Heath. Bardzo cenimy sobie stały support i kontakt ze strony naszych opiekunów. Szczególnie doceniamy dopasowywanie materiałów do naszych bieżących potrzeb dzięki czemu, czujemy się traktowani bardzo indywidualne! Takie podejście do klienta, na pewno zaowocuje dłuuugą współpracą. Dziękujemy!”
Co zrobić, by wesprzeć kondycję psychiczną pracowników?
Za sukcesem i porażką każdej organizacji stoją ludzie. To dlatego działy HR dwoją się i troją, starając się przyciągnąć do firmy ekspertów i wschodzące talenty oraz prześcigają się w oferowaniu coraz ciekawszych pakietów benefitowych. Z tego samego powodu pracodawcy powinni wykazywać troskę o zdrowie psychiczne ludzi w swojej organizacji. Zaniedbywane, stygmatyzowane zaburzenia psychiczne mogą być powodem niskiej efektywności, absencji oraz wypalenia zawodowego. A wzrost tych wskaźników zdecydowanie się firmom nie opłaca…
W niniejszym artykule chciałabym opowiedzieć o tym, dlaczego zdrowie psychiczne pracowników ma wpływ na kondycję firmy.
Dlaczego w pracy nie rozmawiamy o zdrowiu psychicznym?
Dane o stanie zdrowia pracowników to, z punktu widzenia prawa, informacje wrażliwe. Mimo to na ogół alergie, problemy z ciśnieniem, cukrzyca czy grypa nie stanowią dla nas czegoś wstydliwego – ot, prawie każdy ma jakąś przypadłość. Nierzadko wymieniamy się doświadczeniami dotyczącymi leczenia w trakcie firmowych pogaduszek, ponieważ zdarza się, że pojawiają się tam informacje, z których można wyciągnąć coś z korzyścią dla siebie (np. nowy domowy test na grypę/covid czy oferta darmowych badań profilaktycznych).
A w kwestii zdrowia psychicznego?
Tu rzecz ma się zupełnie inaczej. Oczywiście, motywacje są różne – od tego, że zdrowie to, bądź co bądź, poufna kwestia, przez to, że firma to niekoniecznie miejsce do takich rozmów, aż po strach, że zostaniemy potraktowani inaczej (czyt. gorzej). Że awans odsunie się w czasie, zmieni się podejście kolegi z biurka obok lub nasze zdanie nie będzie brane pod uwagę. Według raportu z 2023 roku blisko trzy czwarte Polaków obserwuje u siebie pogorszenie stanu zdrowia psychicznego i symptomy kojarzone z depresją (1). Co za tym idzie, wiele osób wokół nas codziennie może stać w obliczu podobnych rozterek.
Wojna w Ukrainie, nowa rzeczywistość po pandemii, rosnące ceny oraz brak poczucia stabilności nie działają dobrze na naszą psychikę. Jeśli nałoży się na to sytuacja w miejscu pracy, skutki mogą być naprawdę poważne.
Zdrowie psychiczne a kondycja przedsiębiorstwa
Co piąty Polak codziennie stresuje się w pracy, a 20% pracujących stresuje się nawet 3 razy w tygodniu (2).
Zarządzanie stresem to kluczowy element higieny psychicznej w pracy. Każda osoba ma inną odporność na stres. To niezwykle ważne, aby nie piętnować niskiej odporności i… nie chwalić wysokiej. Zamiast tego propaguj dobre praktyki dotyczące zarządzania stresem, organizuj warsztaty, szkolenia i webinary na temat zdrowia psychicznego. Dzięki temu Twoi pracownicy zobaczą, że dostrzegasz problem (mało tego – że sam się czasem stresujesz!) i starasz się ich wesprzeć.
Koszty ukrytego stresu są ogromne. Wśród nich znajdują się nadciśnienie, zawał serca, większa podatność na depresję oraz cukrzycę (3). Zaś 62% absencji chorobowych można powiązać ze schorzeniami psychicznymi oraz objawami somatycznymi pośrednio z nimi związanymi (4).
Co czwarty Polak zmaga się z wypaleniem zawodowym (5), a 66% z nich ma jeden lub kilka jego objawów (6).
Długotrwały stres, presja w pracy i życie w lęku mogą przełożyć się na poczucie wypalenia zawodowego. Skoro o nim mowa, mam złą wiadomość: wypalenie zawodowe w Polsce ma się coraz lepiej. Odsetek osób zmagających się z tym zjawiskiem wzrósł w czasie pandemii – nawet o 43% (7). Dla Ciebie, jako pracodawcy, wypalenie zawodowe to jeden z głównych wrogów – nic tak skutecznie nie przerzedza szeregów talentów oraz ekspertów, jak właśnie wypalenie. Warto wspomnieć, że według WHO jest to pełnoprawna jednostka chorobowa i wraz z rozpoznaniem głównym może być powodem do zwolnienia lekarskiego, również w Polsce.
Poziom absencji pracowniczych z powodu depresji wzrósł o 30% w porównaniu roku 2018 z 2021 (1). Nieobecności w pracy to wskaźnik, który bezpośrednio godzi w finansowy interes przedsiębiorstwa. Koszty niewykonanej pracy, niedotrzymanie terminów, konieczność utrzymywania rezerwy kadrowej potrafią uderzyć po kieszeni. Wraz z przedłużającą się niekorzystną sytuacją gospodarczą, widmem utraty pracy i stresami dnia codziennego, odporność psychiczna pracowników może być wystawiana na coraz większą próbę. Dlatego profilaktyka zdrowotna jest w interesie przedsiębiorstwa.
Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że zgodnie z raportem Rzecznika Praw Dziecka samoocena zdrowia psychicznego wśród polskich uczniów pogarsza się wraz z wiekiem (8). Trzeba o tym mówić także dlatego, że ci nastolatkowie niebawem staną się młodymi dorosłymi, którzy zaczną stawiać pierwsze, nieśmiałe kroki na rynku pracy. Wśród nich będą specjaliści, a być może i gwiazdy w swoich dziedzinach, co sprawi, że będziesz starał się pozyskać ich do siebie. Dlatego dobre praktyki oraz dyskurs o zdrowiu psychicznym w pracy należy zacząć natychmiast, tak, aby stworzyć jak najprzyjaźniejsze środowisko pracy dla pokolenia Z.
Od czego możesz zacząć?
Wokół zdrowia psychicznego narosło wiele szkodliwych mitów, które nie zachęcają do zwierzenia się ze swoich problemów. Dlatego chcąc stworzyć inkluzywne środowisko w miejscu pracy, w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na komunikację.
Nie musisz od razu umawiać wszystkich na terapię (a nawet nie powinieneś) – zacznij od małych kroków. Na początek sprawdź ich dobrostan np. za pomocą Well-being Vibe, w którym anonimowo zbadasz, jaki jest stan wypalenia zawodowego w Twojej firmie, jaki procent osób jest zagrożonych stanami lękowymi lub depresją. Jeśli będziesz pytał ich o to cyklicznie, być może zauważysz jakiś trend. Kiedy poznasz wyniki, będziesz wiedział/a z czym trzeba pracować.
Da Ci to cenne dane do przygotowania strategii naprawczej. W przeciwdziałaniu wypaleniu zawodowemu kluczowych jest kilka punktów. Ciągła presja czasu i piętrzące się nadgodziny powodują ogromny stres. Do tego stopnia, że aż 91% pracowników deklaruje, że odczuwana presja odbija się na jakości ich pracy (negatywnie!). To może powodować poczucie nadodpowiedzialności, które… nie pozwala efektywnie wypocząć. 42% pracujących osób nie decyduje się na urlop w obawie przed zaległościami (9). A przerwa od pracy jest kluczowa w zawodowej higienie psychicznej. Upewnij się, że Twoi koledzy z pracy z niej korzystają.
Zadbaj o przejrzystą komunikację i jakościowy feedback. Niejasne oczekiwania są zarzewiem konfliktów i generują dyskomfort. Dbaj o to, aby każdy znał kierowane w jego stronę oczekiwania, wspieraj asertywne postawy i zachowania. Upewnij się, że menedżerowie w Twojej organizacji wiedzą, jaka jest ich rola i znają dobre praktyki, które pozwolą im na tworzenie dobrej atmosfery w zespołach.
Otwarta komunikacja zaczyna się od góry. Zwłaszcza dotycząca tak delikatnych tematów, jak zdrowie psychiczne. Możesz zachęcić menedżerów do podzielenia się swoimi trudnymi doświadczeniami i tym, jak sobie z nimi poradzili (najlepiej zrobić to samemu opowiadając swoją historię). Pamiętaj: nic na siłę. Podzielenie się historią zdrowia psychicznego na forum, przetarcie szlaków dla takich testymoniali, to akt ogromnej odwagi.
Edukacja na temat świadomości zdrowia psychicznego jest pierwszym krokiem, od którego trzeba zacząć. Ważne, by informować pracowników o tym jakie symptomy powinny wzbudzić ich uwagę, jak o tym rozmawiać i jak udzielić wsparcia. Ważne jest też przeciwdziałanie stygmatyzacji. Dobrostan psychiczny to ogromna część pracowniczego well-beingu.
Pamiętaj, że jeśli temat jest dla Ciebie nowy, to warto przeprowadzić go w konsultacji ze specjalistami. Dzięki temu nie przepalisz zasobów i osiągniesz najlepszy efekt.
Źródła:
- https://epsycholodzy.pl/wp-content/uploads/2023/02/Depresja-jest-wsrod-nas-raport.pdf
- https://pl.adp.com/o-adp/biuro-prasowe/2022-05-24-co-piaty-polak-codziennie-stresuje-sie-w-pracy.aspx
- https://www.cancer.gov/about-cancer/coping/feelings/stress-fact-sheet
- Bad for Business: The Business Case for Overcoming Stigma in the Workplace, National Alliance on Mental Illness of Massachusetts, 2015.
- https://pl.adp.com/o-adp/biuro-prasowe/2022-05-17-wypalony-zawodowo-jak-polak.aspx
- Experiences of burnout in Europe in 2021 | Statista
- https://mindgram.com/wp-content/uploads/2022/01/Raport-wypalenie-zawodowe.pdf
- https://brpd.gov.pl/wp-content/uploads/2023/01/Raport-z-badania-jako%C5%9Bci-%C5%BCycia-dzieci-i-m%C5%82odzie%C5%BCy_obszar-samopoczucie-psychiczne.pdf
- https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/us/Documents/about-deloitte/us-about-deloitte-burnout-survey-infographic.pdf
Pozostałe artykuły w kategorii Praca i rozwój
Quiet quitting, czy „ciche wycofanie” to nowy trend na rynku pracy?
Ponieważ świat doświadczył drastycznych zmian od czasu pandemii, zmiana kultury miejsca pracy zaowocowała nastawieniem, które określane jest terminem quiet quitting. (więcej…)
Wzmocnij swoją efektywność osobistą
Czy tego chcemy, czy nie, codzienność zmusza nas do ustawicznego funkcjonowania w przynajmniej kilkunastu, bardzo odmiennych i nierzadko sprzecznych ze sobą, rolach. Z czasem zwyczajnie zapominamy, że to są nasze różne życiowe role i dajemy się wepchnąć w ich sztywne ramy, a w konsekwencji mylimy je z naszą tożsamością. Tymczasem każdy z nas jest zdecydowanie kimś więcej niż matką/ojcem, babcią/dziadkiem, córką/synem, żoną/mężem, liderką/liderem, sąsiadką/sąsiadem, klientką/klientem, pracowniczką/pracownikiem, przyjaciółką/przyjacielem.
Kiedy z należytym dystansem przyjrzymy się tej istnej nawałnicy przybieranych przez nas ról, łatwo zauważmy, że mają one fundamentalny wpływ na efektywność osobistą, czyli na sumę rezultatów, wynikającą ze wszystkich podjętych przez nas działań.
Wszyscy pragniemy w pełni wykorzystać drzemiący w nas potencjał przy możliwie jak najmniejszym nakładzie pracy. Jednak najczęściej te górnolotne ambicje kończą się kolejną przełożoną wizytą u dentysty, spóźnieniem na zebranie w szkole czy przekroczonymi terminami realizacji powierzonych nam zadań. W rezultacie cierpi nasze najbliższe otoczenie, co jeszcze bardziej wpędza nas w błędne koło zmęczenia i frustracji, spowodowanych brakiem czasu. Zaburzona zostaje równowaga egzystencji: dzień nie jest należycie zaplanowany, a na horyzoncie nie majaczy żaden długofalowy, jednoznacznie wyznaczony cel, który chcielibyśmy osiągnąć.
Aby zmienić taki stan rzeczy i skutecznie wzmocnić naszą efektywność osobistą proponuję trzydziestominutową analizę swojej sytuacji. Warto do niej regularnie wracać. Zaczynajmy!
Przejmij stery
Przygotuj kartkę papieru i długopis. Zadbaj, by miejsce, w którym robisz to ćwiczenie, było przyjazne. Zaangażuj się w ten proces.
1. NAZYWANIE
Aby poprawić zarządzanie czasem, wszelkim zadaniami, stresem oraz swoją energią, pamiętaj, że role, które jesteśmy zmuszeni odgrywać, bardzo często nakładają się na siebie i wzajemnie przenikają. To prawie zawsze skutkuje dezorientacją oraz zagubieniem. Dlatego teraz wybierz pięć swoich najważniejszych ról życiowych. Nazwij je i opisz w kilku zdaniach.
2. PIĘTA ACHILLESOWA
Pamiętaj, że każda z wybranych przez ciebie w ćwiczeniu pierwszym ról jest równie istotna. Jeśli realizowanie chociażby jednej z nich idzie ci kiepsko, rzutuje to na pozostałe. Dlatego wybierz teraz tę, której odgrywanie sprawia ci najwięcej trudności. Opisz, dlaczego tak właśnie jest. Co powoduje, że Twój wewnętrzny aktor zapomina swojej kwestii, porusza się po deskach teatru niezgrabnie? Skąd wiesz, że tak się właśnie dzieje? Przemyślenia zmieść w maksymalnie 150 słowach.
3. DECYZJA
A teraz przypomnij sobie, ile już razy chciałaś/eś zmienić coś na lepsze, jednak twoje próby były tylko, no właśnie – próbami. Ile razy miałaś/eś poczucie, że to i tak się nie uda, bo wcześniej się nie udało, a przecież dałaś/eś z siebie wszystko. Jeżeli takich sytuacji było chociaż kilka, oznacza to, że masz problem z klarownym podjęciem decyzji. Przypomnę, że decyzję należy podejmować z pełnym przekonaniem, całą dostępną siłą woli, z wewnętrzną wiarą w powodzenie, bez obaw, że nowy stan rzeczy cię przerośnie.
Dlatego zwizualizuj sobie rolę opisaną w punkcie drugim i opisz, jak wpłynie na ciebie decyzja o jej przewartościowaniu i poprawie. Co realnie da ci taka zmiana? Jak zareagują na nią twoi bliscy i czy przede wszystkim jesteś w stanie wytrwać w tej decyzji? A może po prostu nie masz ochoty niczego zmieniać, bo wszystko jest w jak najlepszym porządku?
Jeżeli napotkałaś/eś trudności lub masz jakiekolwiek wątpliwości, bo być może czujesz, że z różnych powodów jest za późno na jakiekolwiek zmiany, opisz to.
Powodzenia w porządkowaniu i wzmacnianiu najważniejszych życiowych ról. Czasami grając w tym pełnym wzlotów i upadków filmie, warto na moment stać się jego reżyserem oraz scenarzystą. Pamiętaj, że efektywność osobista ma wpływ na całe nasze życie, a bez jej wzmocnienia nie da się zrealizować w pełni wielu swoich marzeń.
O autorce
Paulina Łyczak – Clinical Care Consultant w Mindgram, psycholożka oraz psychoterapeutka w trakcie certyfikowanego szkolenia psychoterapeutycznego w nurcie poznawczo-behawioralnym, terapeutka TSR I Stopnia. Specjalizuje się w psychoedukacji i wsparciu psychologicznym dla młodzieży i osób dorosłych, będących w kryzysie emocjonalnym.
Polecamy również artykuł „Wzmocnij swoją inteligencję emocjonalną”.
Wypalenie zawodowe w kancelarii. Dlaczego prawnicy są szczególnie narażeni na stres?
- Prawnicy znajdują się w grupie wysokiego ryzyka wypalenia zawodowego. Objawy tego syndromu dotykają nawet 90% pracowników.
- Wypalenie zawodowe dotyka najczęściej młodych prawników, pracujących zaledwie kilka lat po studiach.
- Duża odpowiedzialność społeczna, skomplikowane sprawy i natłok obowiązków w dużej mierze wpływają negatywnie na samopoczucie prawników.
- Prawie 7 na 10 prawników doświadczyło problemów związanych ze zdrowiem psychicznym.
Jak skutecznie radzić sobie ze stresem?
Twórca pojęcia stresu, Hans Selye, powiedział: „Jak długo będziemy żyć, tak długo nie uda nam się uniknąć stresów. Możemy jednak nauczyć się, jak minimalizować ich szkodliwe skutki”. Jak więc możemy zapobiegać nadmiernemu stresowi? Czy można sobie z nim poradzić samodzielnie, bez wizyty u psychologa? Ustalmy najpierw jednak, czym dokładnie jest stres. (więcej…)
Przewidywane zmiany w benefitach pracowniczych po pandemii
Pandemia COVID-19 przewartościowała nasze życie – nie tylko prywatne, ale także zawodowe. Niektórzy z dnia na dzień stracili zatrudnienie, inni ekspresowo przeszli w tryb pracy zdalnej. Ciągłe zmiany i niepewność jutra zachwiały naszym poczuciem bezpieczeństwa. Mamy inne priorytety, oczekiwania, lęki.
Popularne w ostatnich latach benefity pracownicze, takie jak karty sportowe, czy „owocowe czwartki” przestały mieć znaczenie z racji braku fizycznej możliwości skorzystania z nich. Wzrosła rola ochrony zdrowia, przede wszystkim zdrowia psychicznego pracowników.
W tej sytuacji zrodziło się pytanie: jakimi rozwiązaniami zastąpić dobrze znane benefity, które w nowych warunkach straciły swoją użyteczność?
Firmy, które dbają o employer branding i chcą zachować wizerunek miejsca przyjaznego ludziom, stanęły przed prawdziwym wyzwaniem – zbudowania puli benefitów na miarę obecnych czasów oraz stawienia czoła problemom, z którymi zmagają się pracownicy. Czy podołają temu zadaniu? Czas pokaże – kluczowy jest kolejny rok.
Jak zmieniły się oczekiwania pracowników?
Wróciły do łask wartości podstawowe, takie jak zdrowie i rodzina. Poczucie bezpieczeństwa stało się priorytetem. Profilaktyka zdrowotna i pakiety medyczne oferowane przez pracodawców jeszcze bardziej zyskały na znaczeniu.
Praca zdalna przestała być postrzegana jako benefit, ale naturalna konsekwencja wydarzeń z ostatnich miesięcy. Stała się zwyczajną formą wykonywania obowiązków zawodowych.
Pojawiły się nowe potrzeby.
Aż 55% pracujących oczekuje, że firma będzie ich wspierać emocjonalnie (1).
Pozostającym na home office pracownikom potrzebne są nie tylko nowe narzędzia pracy, ale i zmodyfikowane benefity. Z kolei pracujący rodzice muszą się zmierzyć z trudnym wyzwaniem łączenia obowiązków służbowych z opieką nad dziećmi.
Już w 2017 roku 80% pracowników przyznawało, że oferta firmy w zakresie dbałości o dobre samopoczucie jest czynnikiem decydującym w zatrudnieniu i zatrzymaniu ich przez okres następnych 10 lat (2). Ile firm zdało egzamin podczas trwania pandemii?
Zmiana oczekiwań pracowników = inne benefity
W związku ze zmianą oczekiwań pracowników modyfikacjom ulegają również benefity pracownicze – w najbliższym czasie aż 74% firm planuje je dostosować do potrzeb organizacji (3). Coraz więcej firm chce wprowadzić wirtualne benefity – 75% pracodawców twierdzi, że w tym roku ich strategie benefitowe będą zależały w dużym stopniu od zasobów online (4).
Przedsiębiorstwa, które rozważają rozszerzenie pakietu korzyści pozapłacowych, wskazują głównie na takie, które dbają o dobrostan pracownika (mental wellness, work-life balance) – 27% wskazań w ogólnopolskim badaniu (5).
Przegląd benefitów – co się zmieniło?
Tradycyjne benefity
- Prywatna opieka medyczna – od lat cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Korzysta z niej 69,3% firm, przy czym aż 85% osób uznaje ją za ważną lub bardzo ważną (6). Podczas pandemii jeszcze nabrała na znaczeniu. Pojawiły się np. testy na COVID-19, rozszerzanie teleporad lekarskich na członków rodziny.
- Karta sportowa – bez wątpienia najbardziej straciła na znaczeniu ze względu na wprowadzone obostrzenia. Nawet gdy korzystanie z siłowni stało się ponownie możliwe, pracownicy nie powrócili tłumnie do klubów sportowych.
- Elastyczna organizacja pracy – z danych Eurostatu wynika, że w 2019 r. zaledwie 5,4 proc. ogółu zatrudnionych w UE na co dzień pracowało zdalnie, a 9 proc. Europejczyków tylko czasami korzystało z możliwości pracy z domu (7). Pandemia zmieniła to wszystko w ciągu kilku dni. Praca z domu to nowa norma, a najbardziej pożądanym benefitem jest elastyczne podejście do miejsca i czasu pracy (8) – czyli każdemu według potrzeb.
Nowe benefity
- Świadczenia z zakresu utrzymania kondycji psychicznej – w przedpandemicznej rzeczywistości stan psychiczny pracowników był raczej tematem tabu. Z danych Deloitte z 2018 r. (9) wynika, że zaledwie co piąty pracodawca w swojej ofercie zdrowotnej dla pracowników przewidywał wsparcie psychologiczne. W marcu 2020 r. wszystko się zmieniło. Zapotrzebowanie na takie usługi gwałtownie wzrosło.
„Prawdopodobny jest długotrwały wzrost liczby i nasilenia problemów ze zdrowiem psychicznym” – diagnozuje Organizacja Narodów Zjednoczonych w maju 2020 roku (10). Zdrowie psychiczne to trend, którego nie można teraz pominąć! - Przed pandemią benefity związane z kondycją psychiczną oferowało jedynie 3% firm. Obecnie aż 72,6% pracowników uważa, że ich pracodawca powinien wprowadzić benefity związane z kondycją psychiczną (8). Także coraz więcej firm rozważa wprowadzenie takich świadczeń w formie warsztatów, czatów z psychologiem, psychoterapii, itp.
- Świadczenia dostosowane do potrzeb pracujących rodziców – do tej pory w ramach benefitów rodzinnych organizowano pikniki, dopłacano do letniego wypoczynku i biletów do kina. Lockdown sprawił, że wyzwaniem stała się opieka nad dziećmi, które przez wiele miesięcy nie miały zajęć szkolnych. Wielu pracodawców dostrzegło tę rodzicielską potrzebę i poszerzyło swoją ofertę o zajęcia online dla dzieci.
Psycholog zamiast karty Multisport?
Kolejne fale koronawirusa sprawiają, że sytuacja pracowników i pracodawców jest dynamiczna, a rynek benefitów przetasowuje się w błyskawicznym tempie.
Wśród najczęstszych zmian rozważanych przez firmy, zgodnie z raportem firmy doradczej Mercer (badanie przeprowadzone wśród 505 pracodawców w USA), znalazły się:
- rozszerzenie programów wirtualnych lub telezdrowia (32%),
- wzmocnienie wsparcia zdrowia psychicznego poprzez programy pomocy dla pracowników lub usługi dodatkowe (25%).
Nowoczesne firmy, takie jak Google czy Facebook, w dobie pandemii COVID-19 błyskawicznie dokonały rewizji polityki benefitów pracowniczych, zamieniając bony zakupowe, pakiety fitness, czy „owocowe czwartki” na dodatki ukierunkowane na zdrowie, kondycję psychiczną i zwiększanie odporności pracowników. Ten trend widoczny jest również w Polsce.
Czy Twoja firma jest gotowa na zmiany?
Z jakich nowych benefitów, jako pracownik chciałbyś/chciałabyś skorzystać?
Źródła:
- Raport Marka pracodawcy w czasie pandemii, MJCC, 2020.
- Raport Wellness. Poznaj biurową przyszłość, CBRE, 2017.
- Barometr Polskiego Rynku Pracy, Service Personnel, 2021.
- The Hartford’s 2021 Future of Benefits Study Report.
- Benefity pracownicze w dobie pandemii, Raport Nationale-Nederlanden, 2021.
- Raport Benefity w oczach pracowników 2020, Sedlak & Sedlak.
- How usual is it to work from home?, Eurostat 2021.
- Przyszłość wellbeingu i benefitów pracowniczych, Activy, 2020.
- 2018 Global Human Capital Trends, Deloitte.
- COVID-19 and the Need for Action on Mental Health, United Nations 2020.
- Global Survey #5: In the United States, how are companies returning to the workplace and continuing to manage the impact of COVID-19?, Mercer, 2020.
- https://www.shrm.org/resourcesandtools/hr-topics/benefits/pages/planning-2021-benefits-changes-for-the-covid-19-era.aspx.
- https://media.remarkableones.com/136536-opieka-psychologiczna-benefitem-dla-pracownikow-w-pandemii-covid-19.
- https://mycompanypolska.pl/artykul/raport-pracownik-w-centrum-uwagi/7393.
Dlaczego warto motywować pracowników?
Mentorzy, coachowie oraz psycholodzy biznesu od lat pomagają pracodawcom skutecznie motywować pracowników. Wciąż jednak niektórzy zadają sobie pytania, czy rzeczywiście warto poświęcać czas na motywowanie zespołu i jak robić to skutecznie?
W dobie kryzysu pandemii wiele firm stanęło w trudnej sytuacji bytowej, czasem nawet wiążącej się z widmem rychłego upadku. Kiedy każdy kolejny miesiąc jest walką o przetrwanie, trudno wykrzesać z siebie dodatkową siłę do motywowania pracowników, jest to całkowicie zrozumiałe. W pandemii nie było zbytnio miejsca na budowanie motywacji i jeśli mamy poczucie winy z tego powodu, to zdecydowanie można je z siebie zdjąć. Bo żeby zmotywować pracownika, trzeba robić to mądrze i strategicznie, czyli mieć przestrzeń na różne działania, nie tylko pokrzepiające słowa. Motywowanie jest bowiem procesem rozciągającym się w czasie i wymagającym stałej aktualizacji oraz uważności. Dlatego kiedy przełożony decyduje się motywować, dobrze by miał na to czas i odpowiednie narzędzia.
Osoba zmotywowana do pracy, czyli jaka?
Zmotywowany pracownik to osoba, która czuje, że jej praca ma sens, że to co robi, jest ważne i potrzebne. Wie, że od jej wkładu wiele zależy, więc stara się wykonywać swoje zadania sumiennie. Czuje się w zespole doceniona i istotna, widzi sens swojej pracy. Mówiąc wprost: jest szczęśliwsza i pozytywnie ocenia swoje stanowisko, zespół i zadania. W grupach, w których poziom motywacji do pracy jest wysoki, pracuje się po prostu lepiej, bo ludzie są dla siebie bardziej uprzejmi, mili, panuje przyjemna atmosfera nie przeżarta frustracją, narzekaniem czy rywalizacją między osobami. Taka kultura organizacji nie tylko buduje pozytywną atmosferę w firmie, ale i poza nią. Pozwala w pełni wykorzystać talenty pracowników i zatrzymać ich na dłużej. Psycholodzy biznesu wskazują też, że w zespołach, w których inwestuje się w motywację, jest znacznie mniejsza rotacja pracowników, czyli generuje się mniejsze koszty na zatrudnianie nowych osób.
Motywacja ma swoje rodzaje
Pracownika cechują dwa typy motywacji – zewnętrzna i wewnętrzna. Wewnętrzna motywacja związana jest z osobistą, psychologiczną potrzebą wzrostu, starania się i działania. Oznacza to, że człowiek chce się rozwijać, bo polepsza to jego dobrostan psychiczny, samoocenę, poczucie skuteczności, zwyczajnie myśli wtedy o sobie lepiej. Motywacja wewnętrzna jest uznawana za bardziej trwałą i stabilną niż zewnętrzna. Ta druga wzmacniana jest nagrodami z zewnątrz, takimi jak podwyżka, dodatkowa gratyfikacja, widmo awansu. Motywując pracownika, najlepiej jest pobudzać obie motywacje, wtedy efekt jest największy i długotrwały. Co ważne motywacja powinna być pozytywna. Motywując pracownika negatywnie, na przykład poprzez dawanie mu odczuć, że jeśli nie będzie się starał, to spotka go jakaś strata, wywoła niepotrzebny dyskomfort i stres, który nie wpłynie dobrze na funkcjonowanie ani jego, ani firmy.
Jakie korzyści wyniesie firma z wdrożenia motywacji pracowników?
To najczęściej pojawiające się pytanie na warsztatach z motywowania. Z jednej strony odpowiedź wydaje się oczywista – zmotywowany pracownik jest bardziej oddany swojej firmie i bardziej efektywny. Ale to nie jedyne zalety motywowania.
1. Kreatywne podejście do zadań
Zmotywowany pracownik to osoba, o której samoocenę dbamy. Zatem jest ona u niego raczej wysoka, a ten czuje się w pracy bezpiecznie i komfortowo. W takich właśnie warunkach, sprzyjających, ludzie generują nowe pomysły oraz rozwijają swój potencjał twórczy. Zdemotywowanemu pracownikowi, zestresowanemu atmosferą narzekania nie będzie się chciało szukać innowacyjnych rozwiązań i kreatywnych pomysłów. Brak motywacji i presja sprawiają, że osoba nie wychodzi „poza pudełko”, pracuje „od-do”. Licząc na kreatywność i twórczość, musimy więc zapewnić pracownikowi pozytywne emocje i entuzjastyczny feedback.
Bez solidnej dawki motywacji ambicje mogą szybko opaść, z kolei przerażonemu pracownikowi nie będzie się chciało szukać kreatywnych rozwiązań. Doceniając pracownika w sposób markotny i zdawkowy nie wzbudzamy entuzjazmu i zapału do tego, by wymyślał ciekawe rozwiązania w przyszłości. Ludzie potrzebują czuć, że są słuchani, ważni dla pracodawcy i że ich praca jest szanowana, brana pod uwagę. Nawet jeśli koniec końców pomysł pracownika zostanie źle oceniony, właściwa, motywująca postawa da mu poczucie, że warto się starać na przyszłość.
2. Produktywność na szóstkę
Motywowanie ma też nieoceniony wpływ na zwiększenie produktywności podwładnego. Sprawia, że ten chce się rozwijać, a tym samym poszerzać swoją wiedzę i kompetencje. Bez motywacji produktywność często ociera się o niezbędne minimum potrzebne po to, by przetrwać i nie zostać zwolnionym. Zmotywowany pracownik chce zaś często dawać więcej, niż się od niego oczekuje i jak wskazują badania, czuje się bardziej odpowiedzialny za zadania, jakie ma do wykonania i podchodzi do nich ze znacznie większym zaangażowaniem.
3. Dobry obraz firmy wewnątrz i na zewnątrz
Z reguły motywacja ma też ogromny wpływ na jakość kontaktów z klientami. Ci, zazwyczaj doskonale wyczuwają, czy pracownikowi chce się pracować, czy nie, czy lubi swoją pracę, czy też rozmawia z nami „za karę”. Znudzony, sfrustrowany pracownik jest wizytówką firmy. Próżno liczyć, że wynegocjuje dobrą umowę, albo sprzeda produkt. Zniechęcony i zły może wręcz odstraszać klientów. Motywacja pracowników i satysfakcja klientów stoją ze sobą w naprawdę bliskiej odległości. Jeśli chcemy uszczęśliwiać swoich klientów i pozytywnie przywiązywać ich do marki, nie możemy zapomnieć, by tak samo zachowywać się wobec swoich pracowników.