Jak skutecznie radzić sobie ze stresem?

Twórca pojęcia stresu, Hans Selye, powiedział: „Jak długo będziemy żyć, tak długo nie uda nam się uniknąć stresów. Możemy jednak nauczyć się, jak minimalizować ich szkodliwe skutki”. Jak więc możemy zapobiegać nadmiernemu stresowi? Czy można sobie z nim poradzić samodzielnie, bez wizyty u psychologa? Ustalmy najpierw jednak, czym dokładnie jest stres.

Co to jest stres?

Stres to reakcja psychofizyczna organizmu, która pojawia się w odpowiedzi na sytuacje stresujące. Stresorami mogą być zwykłe, codzienne utrapienia (np. spóźnienie się do pracy), poważne zmiany życiowe (takie jak nowa praca) lub też, w najgorszym przypadku, życiowe katastrofy (np. wypadek przy pracy).

Stres bywa mobilizujący, lecz gdy stan napięcia utrzymuje się długo, działa on niekorzystnie na zdrowie. Jakie choroby wywołuje nadmierny stres?

Skutki nadmiernego stresu

Nadmierny stres może powodować dolegliwości fizyczne, takie jak bóle głowy, problemy z trawieniem i zaburzenia snu. Dochodzą do tego zaburzenia psychiczne i emocjonalne, w tym dezorientacja, lęk i depresja.

Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego nieleczony przewlekły stres może powodować nadciśnienie lub osłabienie układu odpornościowego (1). Przyczynia się również do rozwoju otyłości (2) i chorób serca (3).

Z badań wynika, że praca jest jednym z największych stresorów w życiu człowieka. Z kolei znalezienie się na “bezrobociu” należy do 10 najbardziej stresujących wydarzeń, zaraz za chorobą i śmiercią bliskiej osoby (4).

Jak radzić sobie ze stresem?

Oczywiście najlepiej by było, gdybyśmy wyeliminowali ze swojego życia wszystkie czynniki stresogenne. Jednak w praktyce nie jest to możliwe, a stres bywa również pozytywny i mobilizujący do działania. Dlatego warto sięgnąć po inne sposoby, które pomogą nam w walce z nadmiernym stresem.

Ćwicz regularnie. Badania pokazują, że nawet 30-minutowy spacer każdego dnia może zmniejszyć stres i poprawić ogólny nastrój (5).
Zaplanuj przerwy na relaks. Rób coś, co Cię odpręża przez co najmniej kilka minut dziennie. Może to być choćby ciepła kąpiel, sesja jogi, ćwiczenie głębokiego oddychania lub czytanie książki.
Zapobiegaj izolacji społecznej. Z przyjaciółmi i rodziną nie zawsze można się spotkać osobiście, jednak nawet video rozmowa lub zwykły telefon zapewni Ci kontakt społeczny, zmniejszy stres i poczucie wyobcowania.
Ponownie oceń swoje priorytety. Skoncentruj się na codziennych zadaniach, nie martwiąc się zbytnio o to, czego nie możesz zrobić. Powiedz „nie” niepotrzebnym zadaniom i deleguj dodatkową pracę, gdy poczujesz się przytłoczony.

Powyższe techniki mają szansę zadziałać w przypadku umiarkowanego stresu. W razie zaostrzenia objawów warto sięgnąć po profesjonalną pomoc. Jeśli zmagasz się z przewlekłym stresem, nie wahaj się zwrócić o poradę do specjalisty zdrowia psychicznego.

Kiedy i jak pomoże psycholog?

Odczuwanie stresu jest kwestią indywidualną – pewne sytuacje dla jednej osoby mogą być źródłem stresu, a u innej nie powodują dużych napięć. Istnieją jednak pewne sygnały alarmowe, które powinny skłonić do udania się do specjalisty.

Jeżeli obserwujesz u siebie objawy psychosomatyczne, takie jak bóle głowy, niedyspozycje żołądkowe, bezsenność – już dziś zapisz się na wizytę. Zdecydowanie powinieneś poszukać pomocy z zewnątrz, gdy nie radzisz sobie ze stresem w zdrowy sposób. Szczególnie niepokojące jest nadużywanie alkoholu lub substancji psychoaktywnych. Również zajadanie stresu może prowadzić do negatywnych konsekwencji.

Terapia pomaga w lepszym radzeniu sobie ze stresem i wyposaży Cię w strategie obronne do stosowania na co dzień. Najpopularniejsze terapie stresu i związanych z nim zaburzeń to terapia poznawczo-behawioralna oraz terapia psychodynamiczna. Dobry specjalista pomoże dobrać odpowiednią metodę dla Ciebie.

Stresu nie wolno lekceważyć – już przy pierwszych objawach należy mu przeciwdziałać. Stres związany z pracą nie znika po prostu, gdy wracasz po całym dniu do domu. Czasami wystarczy wziąć krótki urlop i wyjechać na kilka dni poza miasto, jednak nie zawsze. W przypadku długo utrzymującego się stresu konieczna może okazać się pomoc psychologa lub psychoterapeuty.

🚨 Pamiętaj! Jeżeli posiadasz aktywny dostęp do platformy Mindgram, to w każdej chwili możesz skorzystać z bezpłatnej pomocy specjalistów. Zaloguj się, aby otrzymać wsparcie.