Kiedy skorzystać ze wsparcia psychologa?

Szacuje się, że problemów z utrzymaniem dobrostanu psychicznego doświadcza aż 6 milionów Polaków, a tylko 1,6 miliona korzysta ze wsparcia psychologa (1). Konsultacje psychologiczne to często pierwszy krok, aby zadbać o swoje samopoczucie bądź rozpocząć długoterminowe leczenie prowadzące do odzyskania satysfakcji z pracy i codziennego życia. Fakt, że ciągle zbyt mało osób korzysta ze wsparcia psychologa, jest związany z wieloma czynnikami, a jednym z nich jest niska społeczna świadomość dotycząca objawów zaburzeń psychicznych oraz obszarów działalności psychologów. Kiedy więc skorzystać z pomocy psychologa?

Dostępne formy pomocy psychologicznej

Podstawową formą konsultacji psychologicznych są spotkania stacjonarne w poradni lub gabinecie specjalisty. Nie zawsze jednak skorzystanie z pomocy psychologa podczas rozmowy twarzą w twarz jest możliwe. Pandemia COVID-19 pokazała, że inne formy wsparcia psychologicznego nie tylko są możliwe, ale także równie skuteczne.

Z psychologiem można skonsultować się również poprzez:

telefon — telewizyta polegająca na rozmowie telefonicznej;
internet — videowizyta odbywająca się najczęściej poprzez jeden z komunikatorów, np. Skype;
czat — to opcja odpowiednia zwłaszcza dla firm, które chcą wesprzeć dobrostan psychiczny swoich pracowników i zapewnić im dostęp do pomocy psychologicznej.

Psycholog, psychiatra, psychoterapeuta – czym się zajmują?

Wydaje się, że psycholog, psychiatra i psychoterapeuta to podobne zawody. Rzeczywiście wszyscy ci specjaliści zajmują się dobrostanem psychicznym, jednak ich wykształcenie, działania oraz zakres kompetencji różnią się od siebie.

Uprawnienia psychologa zdobywa się podczas 5-letnich studiów magisterskich. Psycholog może świadczyć usługi takie jak diagnoza psychologiczna dotycząca funkcjonowania osobowościowego lub temperamentalnego, konsultacje, warsztaty czy krótkoterminowa terapia psychologiczna. Konsultacje psychologiczne dotyczą zazwyczaj konkretnego obszaru, np. problemu rodzinnego czy zawodowego, i trwają kilka tygodni lub miesięcy. Psychologowie nie prowadzą długoterminowych form wsparcia, takich jak psychoterapia, jak również nie przepisują leków.

Psychiatra to lekarz, który ukończył specjalizację z psychiatrii. Jest uprawniony do stawiania diagnoz z zakresu zaburzeń psychicznych oraz przepisywania recept na leki uspokajające czy antydepresyjne.

Zarówno psycholog, jak i psychiatra może zostać psychoterapeutą. Psychoterapeuci to specjaliści, którzy ukończyli dodatkowe 4-letnie szkolenie z zakresu psychoterapii w określonym nurcie (np. psychodynamicznym, systemowym, poznawczo-behawioralnym). Jednak nie wszyscy psycholodzy są psychoterapeutami, a nie wszyscy psychoterapeuci są psychologami bądź psychiatrami. Psychoterapeuci mają wiedzę i doświadczenie potrzebne do prowadzenia długoterminowego procesu wsparcia. Farmakoterapia w wielu zaburzeniach, np. snu czy nastroju, uzupełniana jest o psychoterapię.

Kiedy warto umówić się do psychologa lub psychoterapeuty?

Trudne sytuacje są częścią życia — nie da się ich uniknąć, ale to nie znaczy, że trzeba przechodzić przez nie samodzielnie. Pomoc psychologa lub psychoterapeuty może okazać się niezbędna, by przywrócić dobrostan psychiczny oraz satysfakcję z codziennego życia. Zgłoś się do specjalisty, gdy:

od kilku tygodni odczuwasz wyraźnie obniżony nastrój i nie czerpiesz z niczego przyjemności;
doświadczasz silnych napadów lęku bądź odczuwasz niepokój przez cały czas;
masz problemy ze snem, np. nie możesz zasnąć, wcześnie się wybudzasz;
zmagasz się ze stresem i wypaleniem zawodowym,
chcesz poprawić swoje relacje z bliskimi lub współpracownikami,
szukasz sposobu, by rozwinąć swój osobisty i zawodowy potencjał,
zależy Ci, by nauczyć się rozpoznawać swoje emocje i radzić sobie z nimi;
przeżywasz żałobę.

Czy można uzyskać poradę dla/za kogoś?

Korzystanie z konsultacji psychologicznej wymaga osobistej obecności osoby zainteresowanej wsparciem. Czasami trudności wynikają z relacji bądź problemów w komunikacji z kimś bliskim, jednak niemożliwe jest, żeby uzyskać poradę dla kogoś trzeciego, kto nie stawił się w gabinecie albo podczas wirtualnej wizyty. Możesz natomiast zgłosić się do psychologa bądź psychoterapeuty wówczas, gdy odczuwasz smutek, żal czy złość spowodowane interakcjami z innymi.

O każdym problemie warto porozmawiać. Jeśli coś w Twoim życiu osobistym lub zawodowym sprawia, że jest Ci trudno i tracisz przez to energię, zgłoś się do specjalisty. Dobrostan psychiczny to jedna z najważniejszych wartości — zadbaj o niego!